Год: 2023

«Қариясы бар елдің қазынасы бар» десек, аузы дуалы, ұрпағына өз тәлім-тәрбиесін көрсетіп, келешекке бағыт-бағдар беріп, жақсылыққа шақырып, жамандықтан қашыратын, бар өмірлік тәжірибесін сіңіріп отыратын ата-әжелер — асыл мұрамыз екені хақ. Үйімізде, бір шаңырақ астында, жанымызда жүрген, бізге бәйтеректей қорған болып отырған үлкендеріміздің жөні бөлек, десе де қартайған өз әке-шешесін баға алмай арнайы мекемелерге өткізіп, жанарларын мұңға шалып қоятындар да бар. Кейде тағдыр тәлкегімен қараусыз қалып, жанашыры табылмай жалғызбасты болған қарияларымыз арнайы мекемелердің тұрғындарына айналады. Жасы ұлғай­ған шақта төрт қабырғаға қама­лып, бұлыңғыр терезеге үмітсіз телмі­ріп, жалғыздықтан жапа шегіп отырғанша, қатарластарымен бірге тұрып, сырласып, шер тартқаны абзал-ақ.

Дәл қашан екенін ұмыттым, бірақ бұдан біраз бұрын облыстық теледидар жүгіртпе жол арқылы Атырау-Құлсары әуе жолы ашылатынын хабарлап жатты. Таң қалдым. Ау, ауданда ұшақ қонатын орын да жоқ қой. Ескі әуежайдың орнына тұрғындар әлдеқашан үй салып тастаған. Әлде жаңасын тұрғызды ма? Оны қалай білмей қалғанбыз?

Келген сайын жадырай қарсы алып, керегіңді тауып беретін, мың жасағыр, аудандық орталық кітапхана қызметкерлерінің бұл жолы ұсынғаны-облыстық мәдениет, тілдерді дамыту және архив ісі басқармасының ономастика бөлімі арқылы шыққан «Атаулар сыры-тұнған тарих» атты кітабы болды.Келген сайын жадырай қарсы алып, керегіңді тауып беретін, мың жасағыр, аудандық орталық кітапхана қызметкерлерінің бұл жолы ұсынғаны-облыстық мәдениет, тілдерді дамыту және архив ісі басқармасының ономастика бөлімі арқылы шыққан «Атаулар сыры-тұнған тарих» атты кітабы болды.

Бірде он екі ата Байұлы ішіндегі руы Есентемір Бөкен би атамызға Сырым батыр бата алуға барыпты дейді. Батасының соңында Сырымның сөздеріне риза болған атамыз оған қарап тұрып шекесін шертіпті. Сонда Сырым атамызға аузын ашып, «тілін» көрсетіпті. Сөйтсе, оның мәні «Басқа пәле – тілден» деген сөз екен. Сол айтқандай, Алла тағала адам баласына берген нығметінің бірі – тіл. Тіл арқылы адамдар ойын, пікірін, қуанышын, мұңын, сүйінішін білдіреді. Кейде әдепсіздеу айтылған сөздер біреудің ар-намысына тиіп кетуі мүмкін.