Баяғы жартас – бір жартас
1993 жылдан 1997 жылдың мамыр айына дейін Халықаралық «Қазақ тілі» қоғамының сол кездегі Жезқазған облыстық ұйымында қызмет еткен болатынмын. Сол бір тұс қазақ тіліне қатысты мәселелердің төңірегінде құдды арыстан баққан ауылдай алыс-жұлысы, айтыс-тартысы, арбасуы мен айқасуы жетіп артылатын шақ еді. Қазақ тілінің мемлекеттік тіл мәртебесіне толық ие болуына, оның қолданыс аясының кеңеюіне не түрлі қарсылықтар білдіріліп, іштен шалып жататын жағдайлар аз еместін. Жиналыстардың қазақша басталып орысша жалғасуы, жергілікті жерге жоғары жақтан келетін құжаттардың тек орыс тілінде болуы, ресми атаулардың мемлекеттік тілде жазылмауы мәселені күрделендіре түссе, баспасөз беттерінде «Тіл үшін күрес», «Тіл майданында», «Алғы шепте», «Тілді қорғайық», «Қоғамның қажеті бар ма?» секілді мақалалардың легі толастамай жарық көріп, былайша айтқанда, нағыз халықтық майданға ұласып жатты.
САНДАШЕВ Т.: «Адамды жоқшылық есейтеді ғой…»
Адамзаттың дамуы мен өркендеуі, жаңа белестерге қадам басуы еңбектің арқасы дейтін болсақ, халқымыз ежелден қолынан іс келетін, үнемі еңбектенетін азаматтардың қадірін біліп, ерекше бағалаған. Оған қоса ел экономикасының тұрақты түрде алға жылжып, тәуелсіз аспанымыздың астында ұлт болып ұйысып берекелі өмір сүруімізге де адал тер төгіп еңбектеніп жүрген жандар үлесін қосуда. Сол себепті, ел президенті Қ. Тоқаев : «Біз Қазақстанның дамуы жолында күш-жігерін жұмсап, жетістікке жеткен барша еңбек адамдарына лайықты құрмет көрсетеміз. Әсіресе, ардагерлерімізге айырықша алғыс айтамыз. Еңбек — бәрін жеңбек. Әрбір еңбек бағалы! Біз еңбекқор ұлт болуымыз керек» деген болатын өз жазбасында.
Ел тарихының қасіретті беттері….
Қазіргі уақытта ҚР президенті Қ.К. Тоқаевтың тапсырмасымен ХХ ғасырдың 20-50 жылдары аралығында Қазақстанда саяси қуғын-сүргінге ұшыраған азаматтарды толықтай ақтау мәселесімен мемлекеттік комиссия тікелей айналысу үстінде. Комиссияның бағыттарының бірі- еліміздің тәуелсіздігі мен тұтастығы үшін күрес жолында жазаға ұшырағандарды анықтай отырып, оларды толықтай ақтау болып табылады. Осы мәселеге байланысты Атырау өңірлік комиссиясы құрамында жұмыс істеудің барысында облыстық мұрағаттың №2 қорының № 6 ісінен 1923 жылы сайлау құқығынан айырылған тұлғалар тізімін зерттеу кезінде Алашорда қозғалысына және «контрреволюциялық бүлікке» қатысушылардың, бұрынғы ақ офицерлер мен болыстардың, старшиналардың, кулактардың, барлығы 280 адамның аты-жөні берілген ерекше құжатты кездестірдік.
СӨЗІ ЖОҒАЛҒАН ЕЛДІҢ ӨЗІ ДЕ ЖОҒАЛАДЫ
Бұрнағы жылы қалада бір таныс досымның үйінде отырғанда бір жасы он-он екіге келген қыз баланың орысша сайрап отырғанын көріп, таңғалғаным бар еді. Ата-анасына балаңыз «өзге тілде сөйлеуге шебер екен » деп едім, әлгі досым соны күтіп тұрғандай, «көрдің бе, біздің қызды» дегендей мақтана жөнелді. Мен не дейін, үнсіз қалдым. Мұны неге айтып отырмын. Шынын айтсақ, соңғы жылдары елімізде жаңбырдан кейінгі саңырауқұлақтай өзге тілде шүлдірлейтін балаларымыз қаптап кетті. Әрине, сіздің көкейіңізде «неге орысша сөйлейді?» деген заңды сұрақ тұрғаны сөзсіз.