Би екеу болса, дау төртеу болады
1-ші желтоқсанда Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті күнін еліміз биыл оныншы рет мемлекеттік мейрам ретінде атап өткелі отыр. Жалпы, президент институтына деген мұндай құрмет кездейсоқ емес. «Бұрынғы қазақ жайын жақсы білген адамдар айтыпты: «Би екеу болса, дау төртеу болады» деп. Оның мәнісі — тақ болмаса, жұп билер таласып, дау көбейте береді дегенмен айтылған сөз», — дейді хакім Абай үшінші қарасөзінде. Кезінде парламенттік басқаруды үнемі қолдап жүрген социалист Франсуа Миттеранның 1981-95 жылдары Франция президенті қызметін атқарған мерзімінен соң, мемлекет басқару ісінде президенттік институттың орны ерекше деп бағалағаны әрі оны мойындағаны да бар. «Демократия аралы» деп есептелетін көршілес Қырғыз мемлекетінің де Президент билігін жақтап, Конституциясында бекітуі көп жайдан хабар берсе керек.
Баяғы жартас – бір жартас
1993 жылдан 1997 жылдың мамыр айына дейін Халықаралық «Қазақ тілі» қоғамының сол кездегі Жезқазған облыстық ұйымында қызмет еткен болатынмын. Сол бір тұс қазақ тіліне қатысты мәселелердің төңірегінде құдды арыстан баққан ауылдай алыс-жұлысы, айтыс-тартысы, арбасуы мен айқасуы жетіп артылатын шақ еді. Қазақ тілінің мемлекеттік тіл мәртебесіне толық ие болуына, оның қолданыс аясының кеңеюіне не түрлі қарсылықтар білдіріліп, іштен шалып жататын жағдайлар аз еместін. Жиналыстардың қазақша басталып орысша жалғасуы, жергілікті жерге жоғары жақтан келетін құжаттардың тек орыс тілінде болуы, ресми атаулардың мемлекеттік тілде жазылмауы мәселені күрделендіре түссе, баспасөз беттерінде «Тіл үшін күрес», «Тіл майданында», «Алғы шепте», «Тілді қорғайық», «Қоғамның қажеті бар ма?» секілді мақалалардың легі толастамай жарық көріп, былайша айтқанда, нағыз халықтық майданға ұласып жатты.